KANCELARIA RADCY PRAWNEGO, KANCELARIA RZECZOZNAWCY MAJĄTKOWEGO  Marcin Sitnicki    tel. 662 00 10 79                         

Posiadasz nieruchomość, którą traktujesz jak swoja własność, chociaż nie jesteś jej prawnym właścicielem? Być może zasiedzenie będzie najlepszym sposobem do uregulowania Twojego prawa do nieruchomości.

Jeśli posiadasz nieruchomość od ponad 30 lat i korzystasz z niej tak jak właściciel a nie dysponujesz dokumentem, który potwierdzałby Twoje prawo własności i nie jesteś jej właścicielem według księgi wieczystej , możesz wystąpić do sądu z wnioskiem o potwierdzenie, że nabyłeś własność tej nieruchomości przez zasiedzenie. 

Zasiedzenie to bardzo stara instytucja prawna, która znana była już starożytnym Rzymianom i nazywana była przez nich po łacinie usucapio.

Przesłanki zasiedzenia

Aby móc zasiedzieć nieruchomość, musisz wykazać że władasz nieruchomością przez odpowiedni okres czasu (20 lat w dobrej wierze i 30 lat w złej wierze). Musisz być posiadaczem samoistnym, czyli władającym nieruchomością tak jak właściciel. Nigdy nie zasiedzisz nieruchomości jeśli będziesz tylko  posiadaczem zależnym, czyli takim, który włada nieruchomością niejako za kogoś, tak jak np. dzierżawca i najemca. Poza samym władaniem nieruchomością (w prawie rzymskim zwanym corpus), musisz również wykazać, że masz zamiar i wolę posiadania tej nieruchomości dla siebie (animus rem sibi habendi). Co istotne, do okresu posiadania można doliczyć również okres posiadania przez swoich poprzedników prawnych, czyli np. przez rodziców czy dziadków. 

Nieco inne zasady obliczania okresu posiadania występują w stosunku do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa. Do roku 1990 nieruchomości państwowych w ogóle nie można było zasiedzieć. Możliwość taka pojawiła się dopiero od 1990 r., ale ustawodawca pozwolił na doliczanie, choć w ograniczonym zakresie, również czasu posiadania sprzed 1990 r.

Tryb postępowania

Sprawa o zasiedzenie prowadzona jest w sądzie rejonowym w trybie nieprocesowym, co w największym uproszczeniu oznacza, że zamiast pozwu składa się wniosek, a strony występujące w sądzie to nie powód i pozwany, ale wnioskodawca i uczestnicy. Opłata sądowa wynosi zawsze 2 tys. zł i jest to opłata stała, tzn. że jest ona zawsze taka sama niezależnie od wielkości i wartości nieruchomości, którą chcemy zasiedzieć. W sprawie o zasiedzenie można oczywiście, tak jak i w innych sprawach sądowych - o ile są ku temu przesłanki - wnioskować o zwolnienie od kosztów sądowych.

Sprawy o zasiedzenie, tak jak i inne sprawy ,,nieruchomościowe", nie są sprawami łatwymi. Każda sprawa jest inna, bo i inne są okoliczności każdej sprawy, a na zainteresowanych zasiedzeniem czaić się mogą w trakcie postępowania sądowego różnego rodzaju i trudne do przewidzenia, komplikacje i niuanse, które mogą mieć decydujące znaczenie dla sposobu rozstrzygnięcia sprawy.

Dowody

Dowodami w sprawie może być wszystko, co potwierdzi okres naszego posiadania oraz sposób i zakres tego posiadania. Najczęściej takimi dowodami będą zeznania świadków oraz dokumenty (akty notarialne, nieformalne umowy nabycia, dokumenty geodezyjne, nakazy płatnicze podatku od nieruchomości). Dowody należy zgłosić od razu we wniosku o zasiedzenie, który inicjuje postępowanie sądowe.

Zasiedzenie i co dalej?

Uzyskanie pozytywnego postanowienia sądowego to jeszcze nie koniec formalności, które po zasiedzeniu nieruchomości należy uregulować. Kiedy już szczęśliwie staniemy się pełnoprawnymi właścicielami nieruchomości w drodze zasiedzenie, musimy pamiętać jeszcze o kilku istotnych sprawach, a mianowicie o dokonaniu wpisu w księdze wieczystej, o ile taka księga jest prowadzona oraz - co bardzo istotne, a często zapominane - o podatku od zasiedzenia nieruchomości i złożeniu stosownego zeznania podatkowego w urzędzie skarbowym. Tematyka podatku od zasiedzenia jest na tyle zawiła, że będzie tematem jednego  z kolejnych artykułów.

To wszystko oczywiście w największym skrócie, jeśli chodzi o postępowanie sądowe w sprawie zasiedzenia.

Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie zasiedzenia nieruchomości, ponieważ zamierzasz wszcząć taką sprawę , albo ktoś próbuje zasiedzieć Twoją nieruchomość, czemu Ty się sprzeciwiasz - zapraszam do kontaktu z Kancelarią.

KANCELARIA RADCY PRAWNEGO

KANCELARIA RZECZOZNAWCY MAJĄTKOWEGO

MARCIN SITNICKI